Τα γιαγλία είναι πίτες, σε σχήμα βάρκας, που τις γέμιζαν με διάφορα υλικά. Ήταν γνωστά σε όλη την Ανατολή και τα έφεραν οι πρόσφυγες στην Ελλάδα, τη δεκαετία του ’20.
Ανάλογα με τη γέμιση, έπαιρναν και ανάλογη ονομασία
Πεϊνιρλία
Στον Πόντο έφτιαχναν γιαγλία και τα γέμιζαν με ότι βρισκόταν στο σπίτι. Στεγνά φασούλια (καβουρδισμένα στο βούτυρο), βραστά φασόλια, καβουρμάν (κρέας καβουρντισμένο στο λίπος του), καρτόφαι (πατάτες στη χόβολη με πολύ αλάτι) κλπ.
Με τυρί τα έλεγαν «πεϊνιρλία» (πενίρ: τυρί). Με αυγά «γιουμουρταλούγια» (γιουμουρτά: αυγά). Με κιμά «κουϊμαλούγια» (κουϊμά: κιμάς). Υπάρχουν βέβαια πολλές ακόμα παραλλαγές του πεϊνιρλί, ανάλογα τη γέμιση και τα γούστα.
Ακολουθεί παραδοσιακή συνταγή, της γιαγιάς Σουμέλας, για τα γιαγλία. Εξευγενισμένη λιγάκι, καθ’ ότι καιροφυλακτεί και η χοληστερόλη:
Υλικά για τη ζύμη
- ½ κιλό Αλεύρι
- 30 γραμμ. ξερή ή φρέσκια Μαγιά
- Λίγο αλάτι
- ½ φλιτζάνι Βούτορον (βούτυρο).
- ¼ φλιτζάνι χλιαρό Γάλα
Υλικά για τη γέμιση
- 3 φλιτζάνια τυρίν μιντσίν (Εσείς βάλτε κασέρι τριμένο ή κεφαλογραβιέρα τριμένη)
- Βούτορον
- Ζαμπόν
- Τσιγαρισμένο Κιμά
- Ωβά (αυγά)
Εκτέλεση
- Διαλύουμε τη μαγιά στο χλιαρό γάλα. Στη λεκάνη βάζουμε το αλεύρι και κάνουμε στο κέντρο μία λακουβίτσα. Ρίχνουμε μέσα τη μαγιά στο γάλα, το λάδι, το αλάτι, λίγο νερό και αρχίζουμε να ζυμώνουμε τα υλικά προσθέτοντας νερό όσο πάρει.
- Όταν η ζύμη γίνει εύπλαστη και ξεκολλάει από τα χέρια μας, τη χωρίζουμε σε μικρές μπάλες (μέγεθος μπάλας μπιλιάρδου) και τις αφήνουμε 40 λεπτά σε θερμοκρασία δωματίου, να σταθούν.
- Στη συνέχεια δίνουμε στις μπάλες σχήμα βαρκούλας και ψήνουμε σε λαδωμένο ταψί για 8 λεπτά, στους 200 βαθμούς.
- Βγάζουμε το ταψί από το φούρνο και γεμίζουμε τα γιαγλία με ότι υλικό θέλουμε (προτιμήστε το κασέρι και από πάνω τον κιμά) και τα αφήνουμε να ψηθούν άλλα 8-10 λεπτά.
- Λίγο πριν τα βγάλουμε, σπάμε ένα αυγό από πάνω (προαιρετικό).
- Πριν τα σερβίρουμε ζεστά, βάζουμε κι ένα κομμάτι βούτυρο.
Από παλιά, το καλύτερο πεϊνιρλί στην Αθήνα το έτρωγες ή στον Ελευθεριάδη και στον Τεχλικίδη στη Δροσιά ή στον μπάρμπα Σταύρο Σαββουλίδη στη Δραπετσώνα. Άραγε είναι τυχαίο που όλοι τους είναι Πόντιοι;