Γιατί είμαστε περήφανοι, που είμαστε Πόντιοι

Πόντιοι σκυροί, σεβνταλήδες και παλαλοί

- Πριν από κάποια χρόνια, σε μια παρέα, μια κοπέλα με ρώτησε γιατί είμαι τόσο χαρούμενη που είμαι Πόντια και γιατί γενικώς όλοι όσοι είμαστε, χαιρόμαστε τόσο και το διαλαλούμε με τόση περηφάνια. Ένιωσα μεγάλη προσβολή. Ήταν δυνατόν να με ρωτάει τέτοιο πράγμα; Δεν ξέρει; Δεν θυμάμαι τι είπα τότε. Τώρα όμως, θα της εξηγήσω όλους τους λόγους...

Η 19η Μαΐου είναι η ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων. Από το 1914 μέχρι το 1923, οι Ελληνικοί πληθυσμοί της περιοχής του Εύξεινου Πόντου, σφάχθηκαν, διώχθηκαν και βασανίστηκαν από το κίνημα των Νεότουρκων. Μετά από αυτό οι Έλληνες κάτοικοι της περιοχής που επέζησαν μετακινήθηκαν σε άλλες περιοχές. Το μεγαλύτερο ποσοστό στην Ελλάδα και στην ΕΣΣΔ.

Εκτιμάται ότι κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας 353.000 Έλληνες έχασαν τη ζωή τους με βάναυσο και μαρτυρικό τρόπο!

Το Ελληνικό κράτος από τις 24 Φεβρουαρίου του 1994 αναγνωρίζει ως Γενοκτονία τα γεγονότα που συνέβησαν στην περιοχή του Πόντου και ορίζει την 19η Μαΐου ως «Ημέρα μνήμης για τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού». Η Κύπρος, η Αρμενία, κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ, η Σουηδία είναι μερικές ακόμη περιοχές που αναγνωρίζουν ως «Γενοκτονία» τα γεγονότα εκείνα.

Θεωρείται ως μια από τις πρώτες σύγχρονες Γενοκτονίες στον εικοστό αιώνα. Η Γενοκτονία ήταν ένα προμελετημένο έγκλημα, το οποίο η κυβέρνηση των Νεότουρκων έφερε σε πέρας με συστηματικότητα. Οι μέθοδοι που χρησιμοποίησε ήταν ο εκτοπισμός των γηγενών από τις εστίες τους στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας, η εξάντληση από τις κακουχίες, τα βασανιστήρια, η πείνα και η δίψα, και τα στρατόπεδα εργασίας (Αμελέ Ταμπουρού).

Πέρα, όμως, από επίσημες ανακοινώσεις, ιστορικά στοιχεία και βιβλιογραφίες, εμείς οι επόμενες γενιές των ανθρώπων εκείνων, ξέρουμε από διηγήσεις και μαρτυρίες όλα τα ανατριχιαστικά κι αποτρόπαια βασανιστήρια που πέρασαν κατά τη διάρκεια των γεγονότων εκείνων. Πείνα, δίψα, βιασμοί, σφαγές, πυρκαγιές, κάθε είδους κακουχία, κάθε είδους βασανιστήριο προκειμένου να εξοντώσουν, να εξευτελίσουν και στην τελική ν’ αφανίσουν έναν ολόκληρο λαό. Ευτυχώς, κάποιοι κατάφεραν να επιζήσουν και να συνεχίσουν τη ζωή τους σε άλλο τόπο κι ας βρίσκονταν μακριά, κυριολεκτικά και μεταφορικά, από την προηγούμενη ζωή τους.

Για όλα αυτά, εμείς είμαστε περήφανοι για την καταγωγή μας!

Γιατί οι πρόγονοι μας πέρασαν τόσα και κατάφεραν να ορθοποδήσουν! Είμαστε όμως περήφανοι και για κάποια ακόμη, μικρά κι ίσως ασήμαντα ή αδιάφορα γι’ άλλους:

• Γιατί είτε ξέρουμε είτε όχι να χορεύουμε, θα σηκωθούμε στην πρώτη νότα της λύρας.

• Γιατί κανένα άλλο τραγούδι δεν εκφράζει καλύτερα την αγάπη στη μάνα από το «η μάνα εν κρύο νερό».

• Γιατί τσακωνόμαστε, φωνάζουμε, νευριάζουμε... αλλά στα δύσκολα γινόμαστε ένα.

• Γιατί με λέξεις, ακατανόητες για τους υπόλοιπους, εκφράζουμε όλη μας την αγάπη, τη λατρεία, την αδυναμία. Τι θα καταλάβαινε κάποιος στο άκουσμα των «τσικάρι μ’», «γουρπάν σε σεν’», «λελέβω σε», «να χάμε ‘γω για τ’ εσέν»;

• Γιατί όταν έχουμε κόσμο στο σπίτι θα βγάλουμε απ’ τα ντουλάπια ό, τι έχουμε για να τον ευχαριστήσουμε και θα στήσουμε τραπέζι απ’ το τίποτα.

• Γιατί μας έμαθαν να πιστεύουμε σε αξίες, ήθη κι έθιμα και να ‘χουμε σεβασμό, αξιοπρέπεια και φιλότιμο.

• Γιατί τα Ποντιακά φαγητά είναι τόσο νόστιμα που δεν αντιστέκεσαι.

• Γιατί ο Κωστίκας, ο Γιωρίκας και η Συμέλα είναι πασίγνωστοι.

• Γιατί γελάμε και δεν παρεξηγούμαστε με τ’ ανέκδοτα για τους Πόντιους κι ας μας θεωρούν «χαζούληδες».

• Γιατί είμαστε νοικοκύρηδες.

• Γιατί όταν διαβάζουμε το «Ούτε τ’ όνομα μου» ή παρακολουθούμε το χορό Σέρρα ανατριχιάζουμε και δακρύζουμε.

• Γιατί είμαστε Πόντιοι σκυροί, σεβνταλήδες και παλαλοί.

Για όλα αυτά και γι’ άλλα τόσα είμαστε περήφανοι και καμαρώνουμε για τις ρίζες μας!

Της Σταυρούλας Φωτιάδου

Διαβάστε επίσης

• Το Ταφικό έθιμο των Ποντίων
• Ο Πόντος στον αγώνα για την ελευθερία
• Όταν το βιολοντσέλο συναντά την Ποντιακή μουσική