Το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα βρίσκεται στο όρος Πυργί, στη περιοχή Γαλλίαινα της Ματσούκας. Ονομάστηκε «Περιστερεώτα», γιατί κατά την παράδοση, τρία περιστέρια οδήγησαν τους ισάριθμους ιδρυτές μοναχούς, από τα δάση των Σουρμένων, σε απόσταση 50 χλμ από τη τοποθεσία της Μονής.
Η Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα χτίστηκε πάνω στην κορφή ενός τεράστιου βράχου
Στην ίδια περιοχή επίσης ήταν χτισμένες και οι άλλες δυο μεγάλες Μονές του Πόντου. Η Παναγία Σουμελά και ο Άγιος Ιωάννης ο Βαζελών. Οι οποίες έμελλε στα επόμενα χρόνια να διαδραματήσουν σημαντικότατο ρόλο στην ιστορία των Ελλήνων στην περιοχή.
Για να επισκεφθεί κανείς, το ερειπωμένο πλέον μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα, πρέπει πρώτα να κάνει αναρρίχηση περίπου 45 λεπτών. Το αποτέλεσμα όμως θα τον αποζημιώσει και με το παραπάνω, αφού το τοπίο και ο χώρος παραπέμπει στα Μετέωρα.
Στοιχεία για το Μοναστήρι
Η Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα ήταν Σταυροπηγιακή Μονή, που χτίστηκε πάνω στην κορφή ενός τεράστιου βράχου, το 752 μ.Χ.. Υπαγόταν απ’ ευθείας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, όπως όλα τα Σταυροπηγιακά Μοναστήρια.
Λειτούργησε για 11 και πλέον αιώνες, διαδραματίζοντας πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση και διατήρηση της Ελληνοχριστιανικής συνείδησης.
Σ’ ένα από τα δυο μετόχια του Μοναστηριού, στην Τραπεζούντα, στεγαζόταν στις αρχές του 19ου αιώνα το Φροντιστήριο Τραπεζούντας. Πριν στεγαστεί σε δικό του διδακτήριο.
- Το 1203, ένα χρόνο πριν από την ίδρυση της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας από τους Δαυίδ Κομνηνό και Αλέξιο Κομνηνό, η Μονή ερημώνεται από Περσικές επιδρομές. Μόλις το 1388 ανασυστήνεται από το Θεοφάνη, προήγουμενο της Μονής Σουμελά. Ο οποίος αφού ανακαίνισε τα κελιά και το ναό, κάλεσε μοναχούς και ιερομόναχους και ο ίδιος έγινε Ηγούμενος.
- Το 1461 το Μοναστήρι έπαθε νέες ζημιές από επιθέσεις και διαρπαγές. Ενώ το 1483 κάηκε το Άγιο Βήμα του Καθολικού της Μονής, από απροσεξία του εκκλησιάρχου Ιωαννίκιου. Από την πυρκαγιά αυτή καταστράφηκαν διάφορα έγγραφα, κώδικες και το Χρυσόβουλο του Αυτοκράτορα της Τραπεζούντας, Αλέξιου Γ’ Μεγάλου Κομνηνού.
Το 1903 η Μονή του Αγίου Γεωργίου του Περιστερεώτα είχε 15 μοναχούς
Το Μοναστήρι ερημώθηκε στις 17 Ιανουαρίου 1923 και οι εναπομείναντες μοναχοί, ακολουθώντας τη μοίρα του υπολοίπου Ελληνισμού, πήραν τον δρόμο του ξεριζωμού για την Ελλάδα.
Τα κειμήλια του Περιστερεώτα
Συνολικά η Μονή είχε 392 πολυτελή δωμάτια και πλούσια βιβλιοθήκη αποτελούμενη από 7500 τόμους βιβλίων και άλλα πολύτιμα χειρόγραφα.
Η βιβλιοθήκη καταστράφηκε εν μέρει τον Ιανουάριο του 1904 από πυρκαγιά, μαζί με τα άλλα κτίρια. Ξαναχτίστηκαν λίγο αργότερα από τον Ηγουμενεύοντα αρχιμανδρίτη Γρηγόριο, με βοηθούς τους μοναχούς Ιλαρίωνα και Θεοδόσιο.
Ο Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα είχε κειμήλια αμύθητης αξίας, εκ των οποίων τα περισσότερα χάθηκαν κατά τον ξεριζωμό του 1922.
Αγαθοεργίες
Το Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα, εκτός των άλλων σχολείων που συντηρούσε, σύστησε το 1909 την Κεντρική Σχολή της Γαλλίαινας, που ήταν πλήρες τετρατάξιο Ημιγυμνάσιο.
Χιλιάδες ήταν κατ’ έτος οι οικονομικές ενισχύσεις πτωχών και αναξιοπαθούντων, οι οποίοι προσέτρεχαν στην Μονή μη έχοντας άλλη ελπίδα για βοήθεια.
Επίσης, πολλές μεγάλες προσωπικότητς του Γένους, όπως Πατριάρχες, Μητροπολίτες, καθηγητές και δάσκαλοι είχαν ως πρωταρχική βάση μόρφωσης και εξόρμησης την Μονή του Περιστερεώτα.
Η σημαντικότερη όμως προσφορά της Μονής του Περιστερεώτα, όπως και άλλων μεγάλων Μονών του Πόντου, ήταν η διατήρηση της Ελληνοχριστιανικής συνείδησης στους Έλληνες.
Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα στο Βέρμιο
Το 1965 ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη το Σωματείο με την ονομασία «Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα».
Το 1968 το Σωματείο ανιστόρησε την Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα στην Ημαθία. Στους πρόποδες του όρους Βερμίου, στο Ροδοχώρι Ναούσης, σε μια ειδυλλιακή καταπράσινη τοποθεσία. Οι κάτοικοι Ροδοχωρίου προσεφέρθησαν πρόθυμα και εδώρησαν στη Μονή δύο θεαματικά υψώματα βόρεια του χωριού. Κατάφυτα οπό δέντρα δρυός, με θαυμάσια θέα προς την Έδεσσα, τη Νάουσα και τον κάμπο της Θεσσαλονίκης, εκτάσεως περίπου 300 στρεμμάτων.
Ο Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα αποφασίστηκε να ανιστορηθεί σε Ελληνικό έδαφος, διότι υπήρχαν λόγοι θρησκευτικοί και εθνικοί να ανιστορηθεί!
Τα επίσημα εγκαίνεια της Ιεράς Μονής έγιναν στις 16 Ιουνίου 1978, χοροστατούντος του Μητροπολίτου Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας, Καλλίνικου.
Κάθε χρόνο στη γιορτή του Αγίου Γεωργίου, το Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα πλημμυρίζει από προσκυνητές, από όλα τα μέρη της Ελλάδος, παίρνοντας μια πανηγυρική όψη.
Παράλληλα με τον Ιερό Ναό λειτουργεί τριώροφος ξενώνας, στον οποίο υπάρχει χώρος για πολιτιστικές εκδηλώσεις, καθώς και το ένα μέρος της βιβλιοθήκης.
Εκεί φυλάσσονται κειμήλια. Όπως η εικόνα του Αγίου Γεωργίου, δυο μαρμάρινα περιστύλια από το Ιερό Βήμα της Μονής στον Πόντο, καθώς και λείψανα πέντε Αγίων. Επίσης σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο φυλάσσονται τα ιερά οστά των Ιερομονάχων της παλιάς Μονής του Αγίου Γεωργίου στον Πόντο…
Δράσεις
- Από το 1984 σε συνεργασία με την Χριστιανική Αδελφότητα «Η ΟΣΙΑ ΞΕΝΗ» καθιέρωσε και συνεχίζει να λειτουργεί μέχρι σήμερα, μαθητικές κατασκηνώσεις, κατά τους θερινούς μήνες, στους χώρους της Μονής.
- Από το 1990 βοηθά συστηματικά ομογενείς από τις πρώην Ανατολικές χώρες, ενώ χορηγεί υποτροφίες για άπορους φοιτητές και μαθητές. Επίσης, από κοινού με τη «Μέριμνα Ποντίων Κυριών» και το «Σύλλογο Κρωμναίων Καλαμαριάς» αποστέλλει χρηματική βοήθεια για τη λειτουργία Ελληνικού σχολείου στην Τυφλίδα.
Το 1995 πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του πνευματικού κέντρου στη Θεσσαλονίκη
Εκεί, ο Σύλλογος διαθέτει ιδιόκτητες εγκαταστάσεις συνολικού εμβαδού πλέον των 500 τ.μ. όπου στεγάζονται τα γραφεία του, το πνευματικό και ερευνητικό κέντρο, καθώς και αίθουσα εκδηλώσεων.
Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα
Ροδοχώρι – ΤΚ 59200 – Νάουσα
Τηλ: 23320.51167