Ο Στέλιος Καζαντζίδης υπήρξε ο μέγιστος λαϊκός τραγουδιστής. Ένας καλλιτέχνης που εξέφραζε τους Έλληνες μετανάστες, οι οποίοι αναγκαζόντουσαν να φύγουν στη Γερμανία και την Αυστραλία για αναζήτηση καλύτερης τύχης. Όπως έλεγε και ο Διονύσης Σαββόπουλος, όταν τον άκουγε κανείς, πίστευε ότι… ήταν ο ίδιος ο εργάτης ή ο πρόσφυγας, για τον οποίο τραγουδούσε!
Ο Καζαντζίδης υπήρξε όχι μόνο κορυφαίος τραγουδιστής, αλλά και κορυφαίος πατριώτης
Βιογραφία
Ο Στέλιος Καζαντζίδης γεννήθηκε στις 29 Αυγούστου 1931, στη Νέα Ιωνία Αττικής, από πρόσφυγες γονείς. Τον Πόντιο Χαράλαμπο και την Μικρασιάτισσα Γεσθημανή (Χατζίδαινα).
Στα χρόνια του εμφυλίου, ο πατέρας του δολοφονήθηκε από παρακρατικούς αντικομμουνιστές. Ο έφηβος τότε Καζαντζίδης αναγκάζεται να κάνει πολλές δουλειές για να βγάλει το μεροκάματο. Δουλεύει σε εργοστάσια, υφαντουργεία, πουλάει τσιγάρα και κρύο νερό, σε κεντρικά σημεία της Αθήνας.
Ο πρώτος άνθρωπος που εκτίμησε την φωνή του, ήταν κάποιο αφεντικό του, που καθώς τον άκουσε την ώρα της δουλειάς, του χάρισε μια κιθάρα.
Δάσκαλος του Καζαντζίδη υπήρξε ο Στέλιος Χρυσίνης, ένας τυφλός συνθέτης. Αυτός που αντιλήφθηκε τις δυνατότητες της φωνής του Καζαντζίδη ήταν ο συνθέτης Γιάννης Παπαϊωάννου. Το τραγούδι του «Οι βαλίτσες» γίνεται μεγάλη επιτυχία και το φαινόμενο Καζαντζίδης αρχίζει να παίρνει σάρκα και οστά.
Καζαντζίδης ο Πόντιος
Ο Στέλιος Καζαντζίδης ποτέ δεν ξέχασε την πατρίδα του τον Πόντο και το χρέος προς αυτήν…
Λίγους μήνες πριν την αναγνώριση της Ποντιακής Γενοκτονίας από την Ελληνική βουλή, στα τέλη του 1993, κυκλοφόρησε ένας δίσκος με τη συνάντηση δυο θρύλων του Λαϊκού και Ποντιακού τραγουδιού. Του Στέλιου Καζαντζίδη και του Χρύσανθου Θεοδωρίδη, την σημαντικότερη φωνή της Ποντιακής μούσας. Συνάντηση που υλοποιήθηκε μετά από μια ιδέα του γνωστού στιχουργού και μόνιμου συνεργάτη του Καζαντζίδη, εκείνη την εποχή, Λευτέρη Χαψιάδη.
Ο δίσκος είχε τον τίτλο «Τ’ αηδόνια του Πόντου», κυκλοφόρησε από την MBI και ξεπέρασε τις 30.000 πωλήσεις.
Ο Στέλιος Καζαντζίδης είχε δηλώσει για τον δίσκο αυτό:
«Χρόνια τώρα άλλοτε με την φωνή μου κι άλλοτε με την σιωπή μου, τραγούδησα τον πόνο, τα μεράκια, τα ντέρτια, τις αγωνίες, τους καημούς, τις χαρές και της πίκρες, των ταπεινών, κατατρεγμένων και καταφρονημένων τούτης εδώ της Πατρίδας μου. Ήρθε όμως η ώρα, να ξεπληρώσω ένα μεγάλο χρέος απέναντι στην ιδιαίτερη Πατρίδα των γονιών μου, τον θρυλικό και καταματωμένο ιστορικό Πόντο. Τον Πόντο τον ανάσπαλτον.
Μια πατρίδα που δεν την έζησα, ούτε καν γνώρισα, μα κατέθεσα όμως όλη την λατρεία της ψυχής μου. Μια πατρίδα που χάθηκε σ’ εκείνο το μεγάλο παζάρι ντροπής του αιώνα μας, όπου οι άνθρωποι χρησιμοποιήθηκαν σαν ανταλλάξιμο είδος.
Θέλω ο δίσκος να είναι ένα μνημόσυνο στα θύματα εκείνης της θηριωδίας, αλλά και ένα μήνυμα στην σημερινή πολυτάραχη εποχή μας…
Όχι άλλες χαμένες πατρίδες! Όχι άλλα δάκρυα!
Τέλος θέλω με τον τρόπο αυτό να τιμήσω όλους εκείνους τους αθεράπευτα νοσταλγούς της Ποντιακής γης, που φύγανε χωρίς μα μπορέσουν να ξαναδούν την μαρτυρική τους Πατρίδα. Και τα λιγοστά γερόντια μας, που ζουν ακόμα, για να θυμίζουν με την παρουσία τους την μεγαλύτερη τραγωδία, μα και θηριωδία του αιώνα μας. Μακάρι να μπορούσα να κάνω κάτι περισσότερο. Θα ήταν μια λύτρωση!».
Αφιερώνω…
- Τον «Αντάρτη» στη μνήμη του πατέρα μου Χαράλαμπου Καζαντζίδη, που κάποιοι φρόντισαν να φύγει από τη ζωή στα 44 του χρόνια.
- Το «Έρθαν οι εμπόρ» στον φίλο μου Περικλή.
- Το «Τα καημούς τη ξενιτείας» στους φίλους μου Ανδρέα Καϊάφα και Κώστα Χρυσανθόπουλο.
- Το «Αητέντς επαραπέτανεν» στον Κώστα Διαμαντίδη, λαμπρό επιστήμονα και ακούραστο ερευνητή της Ποντιακής παράδοσης.
- Το «Όχι πόλεμοι» σε όλα τα αδικοχαμένα παιδιά της Γιουγκοσλαβίας.
Ευχαριστώ…
- Τον Χρήστο Νικολόπουλο, που δούλεψε μαζί μου στο στούντιο με μεράκι.
- Τον Νίκο Τζανιδάκη, που για μια ακόμη φορά στάθηκε δίπλα μου.
- Τον τραγουδιστή Στάθη Νικολαΐδη, για την πολύτιμη προσφορά του.
- Τον Λευτέρη Χαψιάδη, που είχε την ιδέα να γίνει αυτός ο δίσκος.
- Τέλος τον φίλο μου Ανδρέα Καϊάφα και την ΜΒΙ.
Εκείνος ο δίσκος κλείνει με το τραγούδι «Ποντιακό Προσκλητήριο» σε μουσική και στίχους Μάκη Ερημίτη. Με αυτό το τραγούδι, ο Καζαντζίδης προτείνει αυτό που δεν τόλμησαν οι ραγιάδες πολιτικοί:
«Έπαρ υιέ μ’ τη σπάθιν σου Ποντιακόν κοντάρι
Δέβ’ ατουνού’ς και σκόρπισον
ως άνεμος τα φύλλα
Έπαρ υιέ μ’ τη σπάθιν σου…»
Καλούσε δηλαδή τους Πόντιους να πάρουν το σπαθί, αποδεικνύοντας ότι αυτό είναι η μόνη δικαιοσύνη. Βλέπουμε λοιπόν ότι ο Καζαντζίδης υπήρξε όχι μόνο κορυφαίος τραγουδιστής, αλλά και κορυφαίος πατριώτης!
Ο Στέλιος Καζαντζίδης πέθανε στις 14 Σεπτεμβρίου του 2001, στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκεπάζει…