Κούντουρος – Ο Φεβρουάριος στον Πόντο

Μοιραστείτε το

Φεβρουάριος, ο δεύτερος μήνας του έτους, με διάρκεια 28 ημέρες για τα κοινά έτη και 29 ημέρες για τα δίσεκτα. Για τον λόγο αυτό στον Πόντο ο Φεβρουάριος λεγόταν «Κούντουρος», δηλαδή με κοντή ουρά.

«Ο Κούντουρον ο κούτσουρον και ο ουραδοκομμένον»


Εκφράσεις για τον Φεβρουάριο

Στην Σινώπη και την Ινέπολη ο Φεβρουάριος λεγόταν «Κουτσούκης» που στα Τούρκικα σημαίνει «μικρός μήνας» (kucukay).

Επίσης, κατά περιοχές, στον Πόντο, υπήρχαν αποκλείσεις και διαφορές σε ονομασίες και πράγματα. Έτσι, οι Πόντιοι με τις λαϊκές τους δοξασίες, φόβους και δεισιδαιμονίες είχαν διάφορες εκφράσεις και για τον μήνα Φεβρουάριο:

  • Σταυρίν – «Έρθεν και ο Κούντουρον, θα τρως πολλά βούτουρον».
  • Κρώμνη – «Ο Κούντουρον έν’ λειψός, ποδεδίζω τον Χριστό σ’».
  • Σούρμενα – «Ο Κούντουρον φέρ’ το κρύον, νασάν ‘κείνον π’ έχ’ το βίο».
  • Ινέπολη – «Φλεβάρη μου κι αν φλίβεσαι (θλίβεσαι), καλοκαιρ’νός μυρίεις».
  • Κοτύωρα – «Έρθεν και ο Κούντουρον, τα κάτας μιάου – μιάου», κατά το ζευγάρωμα των γάτων.


Έθιμα – Προλήψεις

Την 1η Φεβρουαρίου γινόταν ειδικός Αγιασμός στις εκκλησίες. Κατόπιν έπαιρναν όλοι από τον Αγιασμό και ράντιζαν μέσα στα σπίτια τους, για να μη πέσει ακρίδα. Καθώς και στους κήπους, για να μη σκουληκιάσουν οι ρίζες των δέντρων και των φυτών.

Στη Σάντα κατά τον μήνα Φεβρουάριο δεν τελούσαν γάμους, καθώς θεωρούσαν τον μήνα αυτό γρουσούζικο, ιδιαίτερα στις δίσεκτες χρονιές. Για τον ίδιο λόγο στο Σταυρίν δεν άρχιζαν καμία δουλειά την 1η ημέρα του Φεβρουαρίου.

Στην Ινέπολη και τη Σινώπη πίστευαν πως όποιος άντρας εργαζόταν τις τρεις πρώτες ημέρες του Φεβρουαρίου ή όποια γυναίκα ήταν έγκυος, θα γεννούσε ελαττωματικό παιδί, το οποίο αποκαλούσαν «Κουτσουκιάρη» ή «Κουτσουκιάρικο».

Στον Πόντο κατά τον Φεβρουάριο γινόντουσαν οι προεργασίες και οι δουλειές που αφορούσαν τα δέντρα, όπως είναι τα κλάδεμα και το μπόλιασμα. Τον ίδιο μήνα φύτευαν και τα περισσότερα καρποφόρα δέντρα.


Οι γιορτές του Φεβρουαρίου

Στον Πόντο τιμούσαν ιδιαίτερα τις παρακάτω ημερομηνίες και γιορτές:

  • 1 Φεβρουαρίου: Του Αγίου Μεγαλομάρτυρα Τρύφωνα από την Απάμεια της Βιθυνίας του αρχαίου Πόντου. Θεωρείτε ο Άγιος των σπαρτών και προστάτης από τις καταστροφές και τις θεομηνίες.
  • 2 Φεβρουαρίου: Η μεγάλη γιορτή της Υπαπαντής του Σωτήρος Χριστού. Αυτήν την ημέρα δεν επιτρεπόταν καμία εργασία.
  • 3 Φεβρουαρίου: Βλασίου του Βουκόλου, από το Δεβελί Καισαρείας του αρχαίου Πόντου, ο οποίος μαρτύρησε το 54 μ.Χ.. – Επίσης του Αγίου Συμεών εκ Ρωσίας. Την ημέρα αυτή οι εγκυμονούσες δεν έπιαναν μαχαίρι, δεν έπλεκαν και δεν έραβαν, για να μην αποκτήσει το παιδί σημάδια.
  • 10 Φεβρουαρίου: Του Οσίου Ζήνωνος και του Ιερομάρτυρος Χαραλάμπους. Ο Όσιος Ζήνων ο γραμματοκομιστής (345-395) καταγόταν από τον Πόντο.
  • 11 Φεβρουαρίου: Του Ιερομάρτυρος Βλασίου. Ο ιερομάρτυς Βλάσιος ήταν γιατρός που θεράπευε δωρεάν τον κόσμο. Την ημέρα αυτή φτιάχναν το «χασίλ», ένα φαγητό από βρασμένο σιτάρι και μαγειρευμένο με βούτυρο και μέλι.
  • 17 Φεβρουαρίου: Του Αγίου Θεοδώρου Τήρωνος του Μεγαλομάρτυρος. Τον τιμούσαν ιδιαίτερα στον Πόντο, μαζί με τον Άγιο Θεόδωρο τον Στρατηλάτη.
  • 24 Φεβρουαρίου: Η Α’ και Β’ εύρεση της Τίμιας κεφαλής (κάρας) του Τιμίου Προφήτου Προδρόμου.


Τέλος, το χιόνι του Φεβρουαρίου στον Πόντο δεν είχε την ίδια παγερότητα με το χιόνι που έπεφτε τον Ιανουάριο, για τον λόγο αυτό έλεγαν:

«Κουντούρου χιόνιν βούτερον»

Δηλαδή, «χιόνι Φεβρουαρίου σαν βούτυρο».


Διαβάστε επίσης: Ο Χειμώνας στον Πόντο

Μοιραστείτε το