Όχι δεν ξέρω να τα μιλάω. Έχω συνηθίσει μόνο να τα ακούω ή να τα σιγοτραγουδάω. Στο σπίτι ο πατέρας μου με τη γιαγιά μιλάνε μόνο στα Ποντιακά. Η γιαγιά στους γαμπρούς και στις νύφες δεν μιλάει Ποντιακά, για να την καταλαβαίνουν.
Ο Πόντος εν άστρον φωτεινόν και φωτίζει τον δρόμο της παράδοσης
Ποντιακά ήθη και τρόπος ζωής
Για τη Γενοκτονία δεν ξέρω πολλά, μάλλον είναι ντροπή, αλλά πραγματικά δεν γνωρίζω. Διαβάζω πλέον, ψάχνω πληροφορίες. Ίσως δεν μπορούσε να συλλάβει ο νους μου το μέγεθος μιας βίαιης εξόντωσης ενός γένους.
Τα μυστικά της Ποντιακής κουζίνας τα έμαθα καλά από τη γιαγιά, ποτέ όμως δεν θα καταφέρω να φτιάξω πασκιτάν σαν το δικό της. Και μόνο την περιγραφή της διαδικασίας μπορώ να την ακούω ξανά και ξανά. Το πασκιτάν για τους Πόντιους είναι όπως η βάση για τις σάλτσες για τη Γαλλική κουζίνα.
Με τον χορό τα πάω λίγο καλύτερα, χορεύω χρόνια Ποντιακά, αλλά κι αυτό ως ένα συγκεκριμένο επίπεδο. Τελικά ως γνήσιος Πόντιος δεν κατάφερα να τελειοποιήσω τίποτα. Στο άκουσμα της Ποντιακής λύρας, ωστόσο, κάτι ξυπνάει μέσα μου:
«Πες μου, ειλικρινά τώρα, δεν ανατριχιάζεις; Σ’ εσένα δεν ξυπνάει κάτι μέσα σου;» μου γεννιούνται οι ίδιες απορίες κάθε φορά!
Πατρίδα Ημαθίας
Για την κατάστασή μου ευθύνεται η καταγωγή μου. Μεγάλωσα σε ένα ατόφιο Ποντιοχώρι, την Πατρίδα Ημαθίας, γνωστή και ως «Τουρκοχώρι», καθώς παλιά κατοικούσαν Τούρκοι. Πάντα ήμουν περήφανος για το χωριό μου και με θράσος όταν με ρωτούσαν από πού είσαι, απαντούσα από την Πατρίδα.
Ούτε από το Παρίσι να ήμουν, τέτοιο καμάρι…
Το όνομα του χωριού μου, έκανε εντύπωση ακόμη και στην πρώτη συνέντευξή μου για δουλειά. Καταλήξαμε να μιλάμε περισσότερη ώρα για το χωριό, παρά για εμένα. Και να δεις που με προσέλαβαν κιόλας.
Από μικρός έχω εικόνες να παίζω μπάλα κάτω από τις καρυδιές και οι γιαγιάδες να ψήνουν φύλλα περέκ. Αργότερα τα φύλλα αυτά θα γίνονταν υβριστόν, συρόν, πίτες κ.α.
Θυμάμαι και την πρώτη μου παρουσία σε εκδήλωση, ανήμερα της Αγίας Παρασκευής στο γήπεδο μπάσκετ του χωριού. Ντυμένοι με άσπρα μπλουζάκια. Μόνο οι μεγάλοι είχαν στολές. Κάποτε θα μεγάλωνα και θα φορούσα και εγώ.
Ποντιακή παράδοση
Μεγαλώνοντας δείχνω μεγάλη αγάπη στην παράδοση. Πάνω από όλα νιώθω σεβασμό. Και όχι μόνο στην Ποντιακή παράδοση, αλλά γενικότερα στην Παράδοση…
Βλάχοι, Κρητικοί, Ηπειρώτες, νησιώτες κρύβουν μέσα τους μια ιστορία που δεν πρέπει να την αφήσουμε να ξεχαστεί
Στο χωριό μου η Ποντιακή παράδοση διατηρείται μέσα από τις προσπάθειες των κατοίκων και από τη δράση του Πολιτιστικού Συλλόγου. Κάθε χρόνο διοργανώνονται πολλές εκδηλώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Με κορύφωση τις καλοκαιρινές εκδηλώσεις στα πλαίσια του εορτασμού της Αγίας Παρασκευής.
Δεκάδες εθελοντές, μέλη του Συλλόγου, προσφέρουν τη βοήθειά τους για να εξυπηρετήσουν με αγάπη και χαμόγελο χιλιάδες κόσμου. Ξεπερνούν τις δυνάμεις τους. Εξάλλου, είναι εθελοντές, όχι επαγγελματίες.
Όλοι μαζί προσπαθούν να κρατήσουν την παράδοση ζωντανή, να φέρουν την παράδοση κοντά στα παιδιά τους. Να στηρίξουν το έργο του Συλλόγου, της ενορίας, της ποδοσφαιρικής ομάδας. Να αγοράσουν Ποντιακές φορεσιές, να μάθουν την Ποντιακή διάλεκτο και να μπορούν να τραγουδούν και να χορεύουν.
«Πες μου, ειλικρινά τώρα, δεν ανατριχιάζεις;»
Τα τελευταία χρόνια είμαι ακόμη πιο περήφανος που το χωριό μου γεννάει νέους καλλιτέχνες. Που παίζουν λύρα και τραγουδούν, που όπου και να κάτσουν δημιουργούν… παρακάθια!
Διαβάστε επίσης: 6.000 Πόντιοι χόρευαν μέσα στη βροχή
Iάκωβος Kαγκελίδης