Η σημασία και η σπουδαιότητα του αριθμού επτά (7) στη Ποντιακή λαογραφία. Η εμφάνιση – αναφορά του σε Ποντιακούς στίχους και τραγούδια. Καθώς και η ξεχωριστή θέση του στα ήθη – έθιμα των Ποντίων.
Η ιερότητα του αριθμού 7
Ο αριθμός επτά
Είναι γνωστό ότι σε όλες τις ανατολικές θρησκευτικοφιλοσοφικές θεωρίες της αρχαιότητας, αλλά και στους κατοπινούς αιώνες μέχρι και σήμερα ο αριθμός 7 ή επτάδα έχει μια ξεχωριστή θέση.
Οι Σίνες, οι Ινδοί, οι Βαβυλώνιοι, οι Φοίνικες, οι Αιγύπτιοι, οι Πέρσες, παλαιότερα αρχαίοι λαοί, οι Έλληνες, οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούν τον αριθμό 7 σαν ιερό. Θεωρούσαν τον αριθμό 7 σαν μυστηριακό, θείο, σαν έναν αριθμό με μαντικές ιδιότητες.
Αξίζει λοιπόν να δούμε ορισμένες αναφορές και εμφανίσεις του αριθμού 7:
- 7 οι ημέρες της δημιουργίας του κόσμου (την 7η μάλιστα έγινε ο άνθρωπος).
- 7 οι ημέρες της εβδομάδας.
- 7 οι ημέρες εορτασμού του Πάσχα (μεγάλη εβδομάδα).
- 7 οι σοφοί της αρχαιότητας.
- 7 οι διάκονοι των Αποστόλων.
- 7 τα μυστήρια.
- 7 οι τέχνες.
- 7 τα θανάσιμα αμαρτήματα.
Στη μουσική βλέπουμε και πάλι τον αριθμό 7. Όπως οι 7 τόνοι, επτάγλωσσος, επτάτονος, επτάφθογγος, επτάχορδος.
Ποντιακές εκφράσεις
Μέσα από την Ποντιακή λαογραφία μπορούμε να παρατηρήσουμε πως ο σημαδιακός αριθμός 7 έχει την ίδια σημασία και σπουδαιότητα, όπως σ’ όλο τον κόσμο:
– Οι Πόντιοι, για να δηλώσουν την εξαφάνιση κάποιου έλεγαν: «επτά ρασία εδέβαν», δηλαδή επτά βουνοκορφές πέρασε. Επίσης για να εκφράσουν την τέλεια απόκρυψη έλεγαν: «επτά κάτια σι γην εσέβεν», δηλαδή επτά μονάδες στη γη μπήκε.
– Λέγανε και ίσως και σήμερα να λένε «τ΄ Αε Σαράντων επτά κατιανά η γη χουλείται» των Αγίων 40 επτά μονάδες βάθος η γη ζεσταίνεται. Ή «Ο ήλεν επτά κάτια σον ουρανόν εξέβεν» όταν ήθελαν να δηλώσουν το μεσουράνημα του ήλιου.
– Όταν ήθελαν να πούνε ότι κάποιος ή κάποια είναι ολότελα τσαπατσούλης και ανοικοκύρευτος, συνήθως η πεθερά στην νύφη, έλεγαν: «Ασά επτά τιζάνια έναν κεχς». Δηλαδή από τα 7 είδη προκοπής δεν έχεις κανένα.
– Για την πλήρη καταστροφή της οικογενειακής ζωής ή για την καταστροφή της οικογενειακής αρμονίας λέγανε: «Ασά επτά μερόθεν επέρεν φωτίαν το σπίτ’ εμουν». Δηλαδή, από επτά μεριές πήρε φωτιά το σπίτι μας.
– Για τον θάνατο έλεγαν: «Ασόν θάνατον κι άλλο σεϊρ επτά άλλα κακά είναι». Δηλαδή, από τον θάνατον υπάρχουν επτά χειρότερα κακά.
Ο αριθμός 7 στα Ποντιακά έθιμα
– Στον Ποντιακό γάμο ένα από τα έθιμα του ήταν το «Το Θήμιγμαν» ή αλλιώς «Εφτά Ζευγάρια και το Τεκ». Σύμφωνα με το έθιμο αυτό χόρευαν (κρατώντας λαμπάδες) 7 μονοστέφανα ζευγάρια. Με πρώτο το ζευγάρι των νεόνυμφων και ένα ανύπαντρο άτομο, το «Τεκ». Που τοποθετείται στο τέλος του κύκλου.
Το νιόπαντρο ζευγάρι μετά τον γάμο πήγαινε στο πατρικό του γαμπρού. Ύστερα από επτά ημέρες έκανε επίσκεψη στο πατρικό σπίτι της νύφης.
– Μια άλλη συνήθεια γύρω από τον αριθμό 7 ήταν, όταν κάποιο μικρό παιδί δεν μιλούσε ή δεν περπατούσε. Σ’ αυτήν την περίπτωση για να εξευμενίσουν το κακό μάζευαν από το βράδυ, από 7 διαφορετικά σπίτια… 7 είδη φαγώσιμα (αλεύρι, βούτυρο, κουρκούτι, αλάτι, γάλα) και έφτιαχναν, στο τηγάνι, ένα παρασκεύασμα. Το οποίο μια γυναίκα επάνω σε 3 στράτες (τρίστρατο) το μοίραζε στους διαβάτες. Προ της ανατολής του ήλιου και χωρίς να βγάλει μιλιά από το στόμα της.
Οι Πόντιοι θεωρούσαν ότι το σύνολο των αρετών ήταν 7
Βλέπουμε λοιπόν, όπως σε όλο τον κόσμο έτσι και για τους Πόντιους ο αριθμός επτά (7) έχει μια ξεχωριστή θέση, μέσα στο πέρασμα των αιώνων.